TY - JOUR ID - 91263 TI - شناسایی ترکیبات شیمیایی تقطیرات حاصل از مرحلۀ بوگیری روغن خام سویا با استفاده از دستگاه کروماتوگراف گازی-طیف‌سنج جرمی (GC-MS) JO - پژوهش و نوآوری در علوم و صنایع غذایی JA - JRIFST LA - fa SN - 2252-0937 AU - جعفریان اصل, پریسا AU - نیازمند, راضیه AU - جهانی, مسلم AD - دانشجوی دکتری، گروه شیمی مواد غذایی، مؤسسه پژوهشی علوم و صنایع غذایی، مشهد، ایران AD - دانشیار، گروه شیمی مواد غذایی، مؤسسه پژوهشی علوم و صنایع غذایی، مشهد، ایران AD - استادیار، گروه شیمی مواد غذایی، مؤسسه پژوهشی علوم و صنایع غذایی، مشهد، ایران Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 10 IS - 1 SP - 1 EP - 10 KW - استرول KW - توکوفرول KW - روغن سویا KW - کروماتوگرافی‌گازی DO - 10.22101/JRIFST.2019.07.28.e1023 N2 - تقطیرات مرحلۀ بوگیری، محصول فرعی و یکی از ضایعات مهم صنایع روغن‌های خوراکی می‌باشد که دارای ماهیت پیچیده‌ای بوده و منبعی باارزش اقتصادی بالا از ترکیبات زیست‌فعال و مغذی شامل فیتواسترول‌ها، توکوفرول‌ها و اسکوآلن می‌باشد. در این مطالعه، به‌جای استفاده از پیش‌تیمار مشتق‌سازی و صابونی‌کردن نمونه (با استفاده از حلال‌های سمی و کار آزمایشگاهی طولانی) که در مطالعه‌های پژوهشی پیشین به‌صورت متداول استفاده شده است، از روش تیمار فراصوت و پس از آن سانتریفیوژکردن و جمع‌آوری مایع رویی جهت تزریق مستقیم به دستگاه کروماتوگراف گازی-طیف‌سنج جرمی (GC-MS) استفاده شد. بهینه‌سازی برنامۀ دمایی به‌منظور جداسازی اجزاء مختلف تقطیرات شامل توکوفرول، استرول و اسکوآلن انجام شد. براساس نتایج به‌دست‌‌آمده فراوان‌ترین ترکیبات در تقطیرات روغن ‌سویا، فیتواسترول‌ها بودند (24/3-22/5 درصد)، این در حالی است که غلظت اسکوآلن و توکوفرول به‌ترتیب 6-5/9 و 11/24-10 درصد بود. مقدار اسیدهای چرب آزاد تقطیرات روغن‌ سویا بالا و به میزان 62/46 درصد اندازه‌گیری شد. همچنین تری‌گلیسریدها اصلی‌ترین گلیسریدهای تقطیرات بودند (1/4 درصد). مطالعۀ حاضر نشان داد که بخش غیرقابل‌صابونی‌شوندۀ تقطیرات بوگیری به‌دلیل داشتن مقادیر قابل‌توجه ترکیبات زیست‌فعال، می‌‎تواند پس از تخلیص در صنایع مختلف غذایی، دارویی، آرایشی و بهداشتی مورداستفاده قرار گیرد. UR - https://journals.rifst.ac.ir/article_91263.html L1 - https://journals.rifst.ac.ir/article_91263_c3c5e580ab4ec1bbbe3714b86a4f8633.pdf ER -