فراورده های شیر و صنایع لبنی
آزاده رنجبر ندامانی
چکیده
در این مطالعه، یک سیستم پلاسمای تخلیه سطح شامل یک سیستم استوانه‌ای برای تیمار شیر درون بطری استفاده شد. تخلیه برق با فرکانس و ولتاژ مورد مطالعه به الکترود انجام شد. با کمک نرم‌افزار دیزاین اکسپرت و طرح اپتیمال فاکتوریل، تیمارهای بهینه سازی به دست آمدند. زمان نابودی میکروارگانیسم‌های Bacillus cereus، Bacillus Coagulans، Bacillus stearothermophilus، و Clostridium ...
بیشتر
در این مطالعه، یک سیستم پلاسمای تخلیه سطح شامل یک سیستم استوانه‌ای برای تیمار شیر درون بطری استفاده شد. تخلیه برق با فرکانس و ولتاژ مورد مطالعه به الکترود انجام شد. با کمک نرم‌افزار دیزاین اکسپرت و طرح اپتیمال فاکتوریل، تیمارهای بهینه سازی به دست آمدند. زمان نابودی میکروارگانیسم‌های Bacillus cereus، Bacillus Coagulans، Bacillus stearothermophilus، و Clostridium botulinum، ترکیبات تغذیه‌ای و یا بروز واکنش‌های شیمیایی، و میزان زمان غیر فعال‌سازی آنزیم‌های کاتالاز، فسفاتاز قلیایی، لیپاز، پراکسیداز، پروتئاز و زمان نابودی ترکیبات تغذیه‌ای آلبومین سرم گاوی، ایمنوگلوبولین‌ها، آلفا لاکتآلبومین، بتا لاکتآلبومین، لیزین و تیامین نیز به عنوان پاسخ در طرح دیزاین اکسپرت در نظر گرفته شدند. شبیه-سازی توسط نرم‌افزار کامسول a3/5 برای یک هندسه دو بعدی اجرا شد. نتایج نشان دادند Bacillus stearothermophilus بیشترین مقاومت در برابر اعمال پلاسمای سرد را داشته و بعد از آن سایر باکتری‌ها مقاومت نزدیکی از خود نشان داده‌اند. تغییرات دمای اولیه نسبت به تغییرات ولتاژ، اثر بیشتری بر میزان تولید گونه‌های فعال داشت. تحت تأثیر تیمار پلاسمای غیر حرارتی، زمان دناتوره شدن پروتئین‌ها و اسید آمینه مورد مطالعه تفاوت معناداری در سطح 5% دارد. در این بین، زمان غیر فعال شدن اسید آمینه لیزین از سایر موارد مطالعه شده در این بررسی، کمتر و پروتئین بتالاکتآلبومین از همه بیشتر بود. فناوری پلاسمای سرد می‌تواند به عنوان یک مداخله ضد میکروبی جدید برای غیرفعال کردن پاتوژن‌ها و بهبود ایمنی محصولات لبنی مورد استفاده قرار گیرد.
فرخ فرخ پور؛ لاله رومیانی؛ سروش زرین آبادی
چکیده
هدف از این پژوهش استفاده از روش سطح پاسخ (RSM) برای طراحی آزمایش و بهینه‌سازی فرایند خشک‌شدن فیلۀ کپور معمولی (Cyprinus carpio) با استفاده از اشعۀ مادون‌قرمز بود. قدرت تابش اشعۀ مادون‌قرمز 83، 104 و 125 وات و توان لامپ 250 وات و فاصلۀ آن از فیلۀ ماهی 5 سانتی‌متر بود. قطعه‌‌های فیلۀ ماهی در فواصل زمانی 60، 120 و 180 دقیقه با ترازوی دیجیتال با دقت 0/01 ...
بیشتر
هدف از این پژوهش استفاده از روش سطح پاسخ (RSM) برای طراحی آزمایش و بهینه‌سازی فرایند خشک‌شدن فیلۀ کپور معمولی (Cyprinus carpio) با استفاده از اشعۀ مادون‌قرمز بود. قدرت تابش اشعۀ مادون‌قرمز 83، 104 و 125 وات و توان لامپ 250 وات و فاصلۀ آن از فیلۀ ماهی 5 سانتی‌متر بود. قطعه‌‌های فیلۀ ماهی در فواصل زمانی 60، 120 و 180 دقیقه با ترازوی دیجیتال با دقت 0/01 گرم وزن شدند. قدرت تابش (A) و زمان تابش (B) در کاهش مقدار رطوبت مؤثر بودند و اثر درجۀ دوم قدرت تابش و زمان تابش به‌طور معنی‌داری نسبت به اثر خطی آنها در کاهش مقدار رطوبت مؤثرتر عمل نمودند. در روند تغییرات سرعت خشک‌شدن اثر تداخلی قدرت تابش و زمان تابش نشان‌دهندۀ همبستگی این دو متغیر در بهینه‌کردن سرعت خشک‌شدن بود. هرچند قدرت تابش در مقایسه با زمان تابش نقش مهم‌تری داشت. میزان خشک‌شدن فیله‌ها در زمان تابش پایین‌تر و قدرت تابش بالاتر، افزایش یافت. به‌طوری‌که در حداقل زمان تابش (60 دقیقه) تحت قدرت بالای تابش سرعت خشک‌شدن فیله‌ها بهبود یافت. نفوذپذیری مؤثر رطوبت در قدرت تابش پایین و زمان کم کاهش یافت. براساس مدل‌های طراحی مرکب مرکزی، تیمار 2 با قدرت اشعۀ 125 وات و زمان 60 دقیقه (رطوبت 1/32 گرم آب بر گرم وزن نمونه، سرعت خشک‌شدن 0/022 گرم آب بر گرم وزن نمونه در دقیقه و نفوذپذیری مؤثر رطوبت 1/25846E-007 مترمربع بر ثانیه) سبب بهبود ماندگاری فیلۀ ماهی شد.
محمدرضا شایان مهر؛ امیرحسین الهامی راد؛ محمد آرمین
چکیده
اسید لینولئیک کونژوگه (CLA) اخیراً به‌دلیل پتانسیل آن در محافظت در برابر سرطان، آتروژنز و دیابت موردتوجه زیادی قرار گرفته است. در مطالعۀ حاضر، از اسید لینولئیک حاصل از روغن آفتاب‌گردان برای سنتز CLA استفاده شد و از روش سطح پاسخ (RSM) برای بهینه‌سازی فرایند استفاده شد. نتایج نشان داد که پروپیلن گلیکول به‌عنوان حلال و زمان واکنش تأثیر مثبت ...
بیشتر
اسید لینولئیک کونژوگه (CLA) اخیراً به‌دلیل پتانسیل آن در محافظت در برابر سرطان، آتروژنز و دیابت موردتوجه زیادی قرار گرفته است. در مطالعۀ حاضر، از اسید لینولئیک حاصل از روغن آفتاب‌گردان برای سنتز CLA استفاده شد و از روش سطح پاسخ (RSM) برای بهینه‌سازی فرایند استفاده شد. نتایج نشان داد که پروپیلن گلیکول به‌عنوان حلال و زمان واکنش تأثیر مثبت بر پاسخ می‌گذارد، اما دمای واکنش بالا به‌ویژه در مقادیر بالای حلال و زمان واکنش، منجربه‌کاهش تولید CLA می‌شود. محتوای حلال 6/25 میلی‌لیتر، دمای 100 درجۀ سانتی‌گراد و زمان 140 دقیقه به‌عنوان شرایط بهینه در ایزومریزاسیون برای تولید ایزومرهای c9-t11 و t10-c12 اسید لینولئیک کونژوگه شناخته شد. در مرحلۀ بعد، CLA تولیدشده متمرکز و تصفیه‌شده و برای غنی‌سازی شیر بدون چربی استفاده می‌شود. سپس، خصوصیات کیفی شیر شامل pH، مقدار پراکسید، خواص حسی و مقدار CLA در طی 3 ماه از ذخیرۀ شیر غنی‌شده در دمای 5 درجۀ سانتی‌گراد موردبررسی قرار گرفت. اختلاف معنی‌داری (0/05>p ) بین نمونه‌های شاهد و تیمارشده به مدت 1 ماه پس از ذخیره‌سازی مشاهده نشد، اما با افزایش مدت زمان نگهداری تا 60 و بعد 90 روز اختلاف بین این دو نمونه افزایش یافت (0/05<p ). باتوجه‌به نتایج، مقدار CLA باقی‌مانده در شیر و همچنین pH با گذشت زمان کاهش‌یافته، اما مقدار پراکسید نمونه‌ها افزایش یافته است.
محسن قدس روحانی؛ مرتضی کاشانی نژاد؛ حسن رشیدی؛ سمیرا نوروزی
چکیده
در این تحقیق اجزاء مخلوط ماست تازۀ کم‌چرب حاوی صمغ دانۀ بالنگو مدل‌سازی و بهینهیابی شد. برای‌این‌منظور ابتدا متغیرهای مستقل مقادیر صمغ دانۀ بالنگو (0 تا 0/1 درصد) و چربی (0 تا 2 درصد) به روش کاملاً تصادفی در قالب طرح مرکب مرکزی مدل‌سازی شدند و هریک از متغیرهای پاسخ (آب‌اندازی، pH، امتیاز طعم، رنگ، بافت و پذیرش کلی) در قالب مدل رگرسیون ...
بیشتر
در این تحقیق اجزاء مخلوط ماست تازۀ کم‌چرب حاوی صمغ دانۀ بالنگو مدل‌سازی و بهینهیابی شد. برای‌این‌منظور ابتدا متغیرهای مستقل مقادیر صمغ دانۀ بالنگو (0 تا 0/1 درصد) و چربی (0 تا 2 درصد) به روش کاملاً تصادفی در قالب طرح مرکب مرکزی مدل‌سازی شدند و هریک از متغیرهای پاسخ (آب‌اندازی، pH، امتیاز طعم، رنگ، بافت و پذیرش کلی) در قالب مدل رگرسیون چندجمله‌ای به‌صورت تابعی از متغیرهای مستقل ارائه شدند. نتایج تحقیق نشان داد که با افزایش صمغ دانۀ بالنگو آب‌اندازی و pH نمونه‌ها کاهش و امتیاز طعم و مزه، بافت، رنگ و پذیرش کلی نمونه‌ها افزایش یافت. افزایش چربی نیز فقط منجربه‌کاهش آب‌انداری نمونه‌ها شد. سپس مدل‌های به‌دست‌آمده، توسط الگوریتم ازدحام ذرات چندهدفه و الگوریتم بهینهیابی عددی به روش سطح پاسخ، بهینه گردید، به‌طوری‌که آب‌اندازی حداقل و امتیازهای طعم، بافت و پذیرش کلی حداکثر درنظرگرفته شدند. نتایج مقایسۀ میانگین سه‌نقطۀ بهینۀ به‌دست‌آمده از دو الگوریتم نشان داد که به‌طورکلی در بهینهیابی اجزاء مخلوط ماست کم‌چرب حاوی صمغ دانۀ بالنگو، الگوریتم ازدحام ذرات چندهدفه از عملکرد بهتری نسبت به الگوریتم بهینهیابی عددی به روش سطح پاسخ برخوردار است. میانگین میزان بهینۀ صمغ دانۀ بالنگو و چربی در روش الگوریتم ازدحام ذرات چندهدفه به‌ترتیب 0/85 و 1 درصد و در روش الگوریتم بهینهیابی عددی به روش سطح پاسخ 0/89 و 1/94 درصد به‌دست آمد.
محبوبه سرابی جماب؛ منا کاوه؛ معصومه مدرس
چکیده
در این پژوهش به‌منظور تعیین شرایط بهینۀ استخراج عصاره از برگ گیاه نوروزک (دمای استخراج 70، 80 و 90 درجۀ سانتی‌گراد، زمان استخراج 30، 75 و 120 دقیقه و نسبت حلال آب به اتانول (50:50، 40:60 و 30:70) جهت بررسی قدرت ضدمیکروبی عصاره (تعیین قطر هالۀ عدم رشد در روش انتشار چاهک) بر چند میکروارگانیسم شاخص مواد غذایی شامل استافیلوکوکوس اورئوس، لیستریا مونوسیتوژنز، ...
بیشتر
در این پژوهش به‌منظور تعیین شرایط بهینۀ استخراج عصاره از برگ گیاه نوروزک (دمای استخراج 70، 80 و 90 درجۀ سانتی‌گراد، زمان استخراج 30، 75 و 120 دقیقه و نسبت حلال آب به اتانول (50:50، 40:60 و 30:70) جهت بررسی قدرت ضدمیکروبی عصاره (تعیین قطر هالۀ عدم رشد در روش انتشار چاهک) بر چند میکروارگانیسم شاخص مواد غذایی شامل استافیلوکوکوس اورئوس، لیستریا مونوسیتوژنز، اشریشیاکلی، سالمونلا انتریتیدیس، ساکارومایسس سرویزیه و آسپرژیلوس نیجر، از روش سطح پاسخ استفاده گردید. آنالیز واریانس داده‌ها نشان داد که اثر هر سه متغیر مستقل بر متغیرهای وابسته معنی‌دار بود (0/05>p ). شرایط بهینۀ استخراج به‌منظور دستیابی به عصاره‌ای با حداکثر خاصیت ضدمیکروبی شامل دمای بهینۀ 83/60 درجۀ سانتی‌گراد، زمان استخراج 60/92 دقیقه و نسبت حلال آب به اتانول 59/09 تعیین گردید. بیشترین قطر هالۀ عدم رشد در این روش استخراج به مخمر ساکارومایسس سرویزیه و باکتری استافیلوکوکوس اورئوس تعلق داشت. علاوه‌برآنکه بهینهیابی روش استخراج سبب دستیابی به عصاره‌ای با بیشترین خاصیت ضدمیکروبی به‌ویژه علیه مخمر و باکتریهای گرم مثبت گردید؛ پیش‌بینی مدل‌های ارزیابی، گامی مؤثر در جهت انتخاب شرایط استخراج به‌منظور دستیابی به ترکیبی با خصوصیات ضدمیکروبی علیه هریک از گروه‌های میکروبی فراهم آورد.
محمد ریگی؛ اسماعیل عطای صالحی؛ حسین قهرمانی
چکیده
هدف از مطالعۀ حاضر، بررسی اثر غلظت محلول اسمزی (30، 45 و 60 درصد وزنی/وزنی)، دمای محلول اسمزی (30، 40 و 50 درجۀ سانتی‌گراد) و زمان غوطه‌وری (4، 5 و 6 ساعت)، بر خروج آب (WL)، جذب مادۀ جامد (SG)، کاهش وزن (WR)، محتوی ویتامین C، چروکیدگی، نسبت بازآبپوشی (RR) و شاخص‌های رنگ (L، a و b) طی آب‌گیری اسمزی- خشک‌کردن ورقههای شلغم بود. روش سطح پاسخ (RSM) نیز برای یافتن ...
بیشتر
هدف از مطالعۀ حاضر، بررسی اثر غلظت محلول اسمزی (30، 45 و 60 درصد وزنی/وزنی)، دمای محلول اسمزی (30، 40 و 50 درجۀ سانتی‌گراد) و زمان غوطه‌وری (4، 5 و 6 ساعت)، بر خروج آب (WL)، جذب مادۀ جامد (SG)، کاهش وزن (WR)، محتوی ویتامین C، چروکیدگی، نسبت بازآبپوشی (RR) و شاخص‌های رنگ (L، a و b) طی آب‌گیری اسمزی- خشک‌کردن ورقههای شلغم بود. روش سطح پاسخ (RSM) نیز برای یافتن شرایط بهینه مورداستفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد که طی آب‌گیری اسمزی نمونه‌های شلغم، متغیرهای دمای محلول اسمزی، غلظت محلول و زمان غوطه‌وری تأثیر معنی‌داری بر پارامترهای انتقال جرم (WL، SG و WR)، محتوی ویتامین C، چروکیدگی، RR و شاخص رنگ (L) داشتند. شرایط بهینۀ آب‌گیری اسمزی برای شلغم، دمای محلول اسمزی 30/81 درجۀ سانتی‌گراد، غلظت محلول اسمزی 60 درصد و زمان غوطه‌وری 6 ساعت بود. تحت این شرایط، مقادیر پاسخهای WL، SG، WR، چروکیدگی، نسبت بازآبپوشی (RR)، محتوی ویتامین C و شاخص‌های رنگی L، a و b به‌ترتیب 83/10، 12/91 و 70/19 درصد، 27/76، 4/19 و 11/64 (میلی‌گرم در 100 گرم مادۀ خشک) و 33/85، 25/49 و 15/91 بود. نتایج پژوهش حاضر می‌تواند جهت فراوری حداقلی برش‌های شلغم با استفاده از آب‌گیری اسمزی و خشک‌کردن بُعدی نمونه‌ها مورداستفاده قرار گیرد.
فروغ ظریف؛ لاله رومیانی؛ سروش زرین آبادی
چکیده
هدف از مطالعۀ حاضر استفاده از مدل‌سازی مرکب برای پیش‌بینی تغییرات میکروبی، میزان بازهای نیتروژنی فرار (TVB-N)، آنالیز حسی و نیز فاکتور تازگی فیلۀ کپور نقره‌ای (Hypophthalmichthys molitrix) بسته‌بندی‌شده در شرایط خلأ بود. ماهیان بسته‌بندی‌شده در خلأ در دماهای صفر، 6 و 12 درجۀ سانتی‌گراد که براساس خروجی نرم‌افزار State-Ease Design Expert بهینه‌شده بودند، ...
بیشتر
هدف از مطالعۀ حاضر استفاده از مدل‌سازی مرکب برای پیش‌بینی تغییرات میکروبی، میزان بازهای نیتروژنی فرار (TVB-N)، آنالیز حسی و نیز فاکتور تازگی فیلۀ کپور نقره‌ای (Hypophthalmichthys molitrix) بسته‌بندی‌شده در شرایط خلأ بود. ماهیان بسته‌بندی‌شده در خلأ در دماهای صفر، 6 و 12 درجۀ سانتی‌گراد که براساس خروجی نرم‌افزار State-Ease Design Expert بهینه‌شده بودند، به مدت 5، 10 و 15 روز نگهداری شدند. درخصوص پارامترهای کیفی فیلۀ کپور نقره‌ای بسته‌بندی‌شده، بین تمامی تیمارها در زمان و در درجه‌حرارت‌های موردبررسی اختلاف معنی‌داری مشاهده شد (0/05>p ). دو پارامتر اینوزین‌مونوفسفات (IMP) و اینوزین (HxR) با افزایش زمان و دما روند کاهشی را نشان دادند (0/05>p ). شاخص تازگی و آنالیز حسی در مدت زمان کوتاه (5 روز) در حالت مجاز و بهینه قرار داشتند. در این آزمون مقادیر پیش‌بینی‌شده با درصد مقبولیت 78 درصد با مقادیر برآورده‌شده همخوانی داشتند. مشاهدات بیانگر همبستگی خوب بین نتایج به‌دست‌آمده با روش تجربی و مقادیر پیش‌بینی‌شده با روش آماری بود. مدل‌های موردبررسی از ضریب تبیین (R2) و ضریب تبیین اصلاح‌شده (R2-adj) نزدیک به 1 برخوردار بودند، که نشان می‌دهد مدل آزمایشی به‌کارگرفته‌شده، قادر به بررسی پیش‌بینی تغییرات کیفی فیله با درصد خطای پایین بود. موفقیت این کار می‌تواند سبب بهبود مدل‌های جنبشی در صنعت غذا شود، لذا کاربرد آن به ماندگاری محصولات غذایی کمک شایانی می‌کند.
فرشته ترابی؛ حسین جوینده؛ محمد نوشاد؛ حسن برزگر
چکیده
تقاضای روزافزون مصرف‌کنندگان برای غذاهای سالم، انگیزۀ بالایی در پیشرفت محصولات غذایی جدید در سرتاسر جهان ایجاد نموده است. محصولات عملگرا به‌ویژه فراورده‌های سین‌بیوتیک، ازجملۀ این محصولات هستند. در این تحقیق، تأثیر غلظت آنزیم ترانسگلوتامیناز میکروبی (0-1 واحد بهازای هرگرم پروتئین شیر)، محلول 34 درصد پودر آبپنیر املاح‌گیری‌شده ...
بیشتر
تقاضای روزافزون مصرف‌کنندگان برای غذاهای سالم، انگیزۀ بالایی در پیشرفت محصولات غذایی جدید در سرتاسر جهان ایجاد نموده است. محصولات عملگرا به‌ویژه فراورده‌های سین‌بیوتیک، ازجملۀ این محصولات هستند. در این تحقیق، تأثیر غلظت آنزیم ترانسگلوتامیناز میکروبی (0-1 واحد بهازای هرگرم پروتئین شیر)، محلول 34 درصد پودر آبپنیر املاح‌گیری‌شده (0-16 درصد) و اینولین (0-2 درصد) بر خواص فیزیکوشیمیایی، حسی و میکروبی پنیر سفید فراپالودۀ سین‌بیوتیک با استفاده از روش سطح پاسخ بررسی گردید. جهت تولید پنیر، از باکتری لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس LA5 به‌عنوان باکتری پروبیوتیک و از اینولین و محلول پودر آبپنیر دمینراله به‌عنوان مواد پری‌بیوتیک استفاده گردید. نتایج نشان داد که تیمار آنزیمی ترانسگلوتامیناز سبب افزایش معنی‌دار رطوبت پنیر گردید (0/05>p ) اما تأثیری بر اسیدیته و سایر خواص فیزیکوشیمیایی و حسی نمونه‌ها نداشت. با افزایش جایگزینی محلول پودر آبپنیر با ناتراوه، مقادیر چربی و پروتئین (0/01>p ) و تمامی ویژگی‌های حسی پنیر کاهش معنی‌داری (0/05>p ) یافت اما اسیدیته تغییر چندانی نکرد. همچنین با افزایش اینولین، پارامترهای اسیدیته، رنگ و ظاهر، عطروطعم (0/05>p ) افزایش و رطوبت (0/01>p ) کاهش یافت. با افزایش اینولین (0/05<p ) و محلول پودر آبپنیر (0/05>p )، تعداد پروبیوتیک‌ها افزایش یافت درحالی‌که افزایش غلظت آنزیم اثر معکوسی داشت و سبب کاهش (0/05>p ) آن شد. نتایج بهینه‌سازی نشان داد که با به‌کارگیری مقدار 0/43 واحد آنزیم بهازای هر گرم پروتئین، 8/24 درصد محلول پودر آبپنیر دمینراله و 0/71 درصد اینولین می‌توان پنیر سفید فراپالودۀ سین‌بیوتیک با ویژگی‌های فیزیکوشیمیایی و حسی مناسب تولید نمود. در این شرایط، نمونۀ بهینه از پذیرش کلی قابل‌قبول (7/76) و شمارش بالای باکتریهای پروبیوتیک (6/96 لگاریتم واحد کلنی در گرم) برخوردار بود.
عذرا موسوی نسب؛ علیرضا صادقی ماهونک؛ محمد قربانی؛ مهران اعلمی؛ نسیم مشگین فر
چکیده
هدف از این پژوهش تولید پروتئین هیدرولیزشده از کنجالۀ کنجد با بالاترین فعالیت ضداکسندگی توسط روش آماری سطح پاسخ بود. پروتئین کنجالۀ کنجد، که یک محصول کم‌ارزش است و اغلب به مصرف دام می‌رسد را می‌توان ازطریق هیدرولیز آنزیمی، توسط آنزیم آلکالاز به پروتئین هیدرولیزشده باارزش افزودۀ مناسب تبدیل نمود. فاکتورهایی که در این پژوهش جهت رسیدن ...
بیشتر
هدف از این پژوهش تولید پروتئین هیدرولیزشده از کنجالۀ کنجد با بالاترین فعالیت ضداکسندگی توسط روش آماری سطح پاسخ بود. پروتئین کنجالۀ کنجد، که یک محصول کم‌ارزش است و اغلب به مصرف دام می‌رسد را می‌توان ازطریق هیدرولیز آنزیمی، توسط آنزیم آلکالاز به پروتئین هیدرولیزشده باارزش افزودۀ مناسب تبدیل نمود. فاکتورهایی که در این پژوهش جهت رسیدن به بیشترین میزان فعالیت ضداکسندگی بررسی شدند شامل: دما (40-55 درجۀ سانتی‌گراد)، زمان (30-180 دقیقه) و نسبت آنزیم به سوبسترا (1-3 درصد) بودند. تأثیر این پارامترها به‌عنوان متغیر مستقل در هیدرولیز بر قابلیت مهار رادیکالآزاد توسط معادلۀ درجۀ دوم برازش گردید. نتایج حاصل از بهینه‌سازی پروتئین هیدرولیزشده براساس میزان مهار رادیکال دی فنیل 2،2 دی فنیل 1، پیکریل هیدرازیل (DPPH) توسط روش سطح پاسخ نشان داد که مقادیر بهینه برای مهار رادیکال DPPH در دمای 52/07 درجۀ سانتی‌گراد، زمان 125/49 دقیقه و نسبت آنزیم به سوبسترا 3 درصد به‌دست می‌آید. حداکثر مقادیر به‌دست‌آمده برای مهار رادیکال DPPH، 66/5 درصد بود. همچنین نتایج حاصل نشان داد که تولید پروتئین هیدرولیزشده به‌صورت مؤثری تحت‌تأثیر شرایط واکنش قرار دارد، در واقع هریک از فاکتورهای دما، زمان و مقدار آنزیم تأثیر معنی‌داری بر خصوصیات محصول دارند و پروتئین هیدرولیزشدۀ کنجالۀ کنجد می‌تواند قابلیت کاربرد در فرمولاسیون مواد غذایی به‌عنوان ترکیب ضداکسندۀ طبیعی داشته باشد
حسین زمانی؛ مصطفی شهیدی نوقابی؛ مجتبی مأموریان
چکیده
باتوجه‌به اهمیت گسترش استفاده از انرژی‌های پاک و بخصوص انرژی خورشید، در این پژوهش یک خوراک‌پز خورشیدی طراحی، ساخته و عملکرد آن به روش آزمایشگاهی از لحاظ تأثیر هم‌زمان زاویۀ آیینه‌های جانبی و زمان کاری بر مقدار انرژی جذب‌شده، براساس مدل سطح پاسخ بررسی شد. مقدار کل تابش خورشید به‌عنوان معیاری از انرژی ورودی و افزایش دمای آب داخل ...
بیشتر
باتوجه‌به اهمیت گسترش استفاده از انرژی‌های پاک و بخصوص انرژی خورشید، در این پژوهش یک خوراک‌پز خورشیدی طراحی، ساخته و عملکرد آن به روش آزمایشگاهی از لحاظ تأثیر هم‌زمان زاویۀ آیینه‌های جانبی و زمان کاری بر مقدار انرژی جذب‌شده، براساس مدل سطح پاسخ بررسی شد. مقدار کل تابش خورشید به‌عنوان معیاری از انرژی ورودی و افزایش دمای آب داخل ظرف به‌عنوان شاخص مقدار انرژی جذب‌شده درنظر گرفته شد. مدل به‌دست‌آمده براساس آزمون اعتبارسنجی روش سطح پاسخ مورد ارزیابی قرار گرفت و از اعتبار مناسبی برخوردار بود (0/89=R2adjusted=0/74 ،R2 و عدم برازش بیمعنی). از تحلیل نتایج به‌دست‌آمده مدل ریاضی تأثیر زاویۀ آیینه‌های جانبی و زمان آزمایش بر عملکرد سیستم به‌دست آمد. مقدار انرژی جذب‌شده تئوری و آزمایشگاهی نیز باهم مقایسه شدهاند که متوسط خطای آن در همۀ نقاط آزمایشی 2/75 درصد می‌باشد. براساس این مدل درصورت تنظیم سیستم در حالت بهینه، انرژی جذب‌شده به میزان 22/56 درصد افزایش خواهد یافت. آزمایشهای این پژوهش در پژوهشکده علوم و صنایع غذایی واقع در مشهد با طول و عرض جغرافیایی 54 و 36 درجه و ارتفاع 985 متر از سطح دریا طراحی و انجام شده است.
زهرا احمدیان کوچکسرایی؛ راضیه نیازمند؛ مسعود نجف نجفی
چکیده
گیاه زعفران از جمله گیاهانی است که از دیرباز در مصارف خوراکی و طب سنتی استفاده می‌شده و یکی از منابع ارزشمند آنتی‌اکسیدانی به شمار می‌رود. اما همچنان اطلاعات کمی در مورد نحوه استخراج ترکیبات آنتی‌اکسیدانی از بخش‌های مختلف این گیاه، خصوصاً گلبرگ آن موجود است. استخراج به کمک حلال آلی یکی از مهم‌ترین روش‌های استحصال ترکیبات ارزشمند ...
بیشتر
گیاه زعفران از جمله گیاهانی است که از دیرباز در مصارف خوراکی و طب سنتی استفاده می‌شده و یکی از منابع ارزشمند آنتی‌اکسیدانی به شمار می‌رود. اما همچنان اطلاعات کمی در مورد نحوه استخراج ترکیبات آنتی‌اکسیدانی از بخش‌های مختلف این گیاه، خصوصاً گلبرگ آن موجود است. استخراج به کمک حلال آلی یکی از مهم‌ترین روش‌های استحصال ترکیبات ارزشمند از منابع گیاهی است و در مقیاس صنعتی و آزمایشگاهی قابل اجرا می‌باشد. در این پژوهش از روش سطح پاسخ-طرح باکس‌بنکن به منظور بررسی تأثیر زمان استخراج (60-200 دقیقه)، دمای استخراج (25-85 درجه سانتی‌گراد) و درصد اتانول حلال (20-60 درصد) بر راندمان استخراج ترکیبات پلی‌فنولی، فلاونوئیدی، آنتوسیانینی، میزان فعالیت آنتی‌اکسیدانی و نیز بهینه‌سازی فرایند استخراج استفاده گردید. نتایج نشان داد، در صورتی که زمان استخراج 104/29 دقیقه، دمای استخراج 66/31 درجه سانتی‌گراد و درصد اتانول 58/96 باشد، بیشترین بازده استخراج ترکیبات آنتی‌اکسیدانی حاصل می‌گردد. تحت این شرایط میزان ترکیبات پلی‌فنولی، 1134 (میلی‌گرم در صد گرم گلبرگ خشک)؛ فلاونوئید، 85/44 (میلی‌گرم در صد گرم گلبرگ خشک)؛ آنتوسیانین، 3584/13 (میلی‌گرم در صد گرم گلبرگ خشک)؛ درصد به دام اندازی رادیکال آزاد DPPH، 60/60 درصد و توان آنتی‌اکسیدانی احیای آهن، 3/24 میلی‌مولار به دست آمد.
جلال محمدزاده؛ فریده طباطبائی یزدی؛ سیدعلی مرتضوی؛ رسول کدخدایی؛ آرش کوچکی
چکیده
مانان، گلیکو‌پروتئینی است که از واحد‌های مانوز متصل به پروتئین تشکیل شده و با دارا بودن ساختار ترکیبات آمفی فیلیک طبیعی، می‌تواند به عنوان بیو‌امولسیفایر مورد استفاده قرار گیرد. لذا در این تحقیق، تولید مانان توسط مخمر کلویورومایسس مارکسیانوس (PTCC:5194, CBS 6432) با استفاده از روش ترکیبی طرح کسری از فاکتوریل کامل و سطح پاسخ با تعیین تاثیر ...
بیشتر
مانان، گلیکو‌پروتئینی است که از واحد‌های مانوز متصل به پروتئین تشکیل شده و با دارا بودن ساختار ترکیبات آمفی فیلیک طبیعی، می‌تواند به عنوان بیو‌امولسیفایر مورد استفاده قرار گیرد. لذا در این تحقیق، تولید مانان توسط مخمر کلویورومایسس مارکسیانوس (PTCC:5194, CBS 6432) با استفاده از روش ترکیبی طرح کسری از فاکتوریل کامل و سطح پاسخ با تعیین تاثیر متغیرهای غلظت لاکتوز بر پایه پودر آبپنیر، غلظت عصاره مخمر، فعالکننده آنزیمی، pH، دما و حجم مایه تلقیح مورد آزمایشهای غربالگری و بهینه‌سازی قرار گرفت. نتایج نشان داد چهار متغیر غلظتهای لاکتوز و عصاره مخمر،pH و دما بیشترین تاثیر را بر تولید مانان داشتند (0/05>P). بهینه‌سازی عوامل موثر با روش سطح پاسخ، شرایط مناسب تولید مانان را با بیشینه 209/23 (میلی‌گرم در صد میلی‌لیتر محیط) در غلظتهای 52/60 گرم بر لیتر لاکتوز، 10/38 گرم بر لیتر عصاره مخمر، pH برابر 5/36 و دمای 31/90 درجه سانتی‌گراد با سرعت بیشینه رشد ویژه 0/401 (بر ساعت) نشان داد. همچنین نتایج حاکی از آن بود که مدل مونود با ضریب همبستگی بالا (0/998) می‌تواند جهت پیشگویی رفتار رشد مخمر و تولید مانان مورد استفاده قرار گیرد.
فخری شهیدی؛ مهدی وریدی؛ محبت محبی؛ محمد نوشاد؛ محمد خلیلیان موحد
چکیده
روش سطح پاسخ به منظور تعیین نقاط بهینه فرآیند خشک کردن پاششی آب انار، جهت دست یابی به کمینه مقدار محتوی رطوبتی، فعالیت آب و شاخص روشنایی و بیشینه مقدار فنل کل، مقدارکل آنتوسیانین و اندازه ذرات مورد استفاده قرار گرفت. دمای هوای ورودی خشک کن (170-120 درجه سانتی‌گراد)، دبی خوراک (1/1-0/3 میلی‌لیتر بر ثانیه) و نسبت آب میوه به مالتودکسترین ...
بیشتر
روش سطح پاسخ به منظور تعیین نقاط بهینه فرآیند خشک کردن پاششی آب انار، جهت دست یابی به کمینه مقدار محتوی رطوبتی، فعالیت آب و شاخص روشنایی و بیشینه مقدار فنل کل، مقدارکل آنتوسیانین و اندازه ذرات مورد استفاده قرار گرفت. دمای هوای ورودی خشک کن (170-120 درجه سانتی‌گراد)، دبی خوراک (1/1-0/3 میلی‌لیتر بر ثانیه) و نسبت آب میوه به مالتودکسترین (0/8-0/6)، فاکتورهایی بودند که تأثیر آنها بر متغیرهای وابسته طی خشک کردن پاششی مورد ارزیابی قرار گرفت. آنالیز واریانس (ANOVA) و تجزیه رگرسیون خطی چند گانه، برای هر پاسخ انجام پذیرفت. در شرایط بهینه به دست آمده (دمای ورودی خشککن 170 درجه سانتی‌گراد، نسبت آب میوه به مالتودکسترین 0/6 و دبی خوراک 0/55 میلی‌لیتر بر ثانیه)، میزان محتوی رطوبتی، فعالیت آب، شاخص روشنایی، فنل کل، مقدار کل آنتوسیانین و اندازه ذرات به ترتیب 4/3687 % (وزن نمونه g/مقدار آب g)، 5/4655، 607/836، 85/0287 (میلی‌گرم اسید گالیک در گرم نمونه)، 3/77623 (1 گرم نمونه/ سیانیدین -3 گلوکوسید mg) و 41/7944 (میکرومتر) مشخص شد.
سیدعلی مرتضوی؛ اکرم شریفی؛ عبدالمجید مسکوکی؛ مهرداد نیاکوثری؛ امیرحسین الهامی راد
چکیده
روش سطح پاسخ، مجموعه‌ای از تکنیک‌های آماری برای طراحی آزمایشات، مدل‌سازی و بررسی اثر فاکتورها بر نتایج نهایی و در نهایت بهینه‌سازی فرایند می‌باشد. این تحقیق با هدف بهینه‌سازی فرایند استخراج آبی ترکیبات زیست فعال موجود در میوه زرشک بی‌دانه (Berberis vulgaris) به روش سطح پاسخ انجام شد. برای این منظور از طرح مرکب مرکزی با تعداد 13 تیمار و ...
بیشتر
روش سطح پاسخ، مجموعه‌ای از تکنیک‌های آماری برای طراحی آزمایشات، مدل‌سازی و بررسی اثر فاکتورها بر نتایج نهایی و در نهایت بهینه‌سازی فرایند می‌باشد. این تحقیق با هدف بهینه‌سازی فرایند استخراج آبی ترکیبات زیست فعال موجود در میوه زرشک بی‌دانه (Berberis vulgaris) به روش سطح پاسخ انجام شد. برای این منظور از طرح مرکب مرکزی با تعداد 13 تیمار و 5 تکرار در نقاط مرکزی استفاده گردید. اثرات فاکتورهای متغیر دما (70-50 درجه سانتی‌گراد) و زمان استخراج (120-40 دقیقه) بر روی مقدار آنتوسیانین، ویتامین ث، ترکیبات فنلی و فعالیت آنتی‌اکسیدانی عصاره استخراج شده زرشک بررسی شد. نتایج حاصل شباهت زیادی بین مقادیر حاصل از آزمایشات و مقادیر پیش‌بینی شده توسط مدل، نشان داد. زمان و دمای استخراج اثر معنی‌داری روی پاسخ‌ها داشت. شرایط بهینه استخراج آبی ترکیبات زیست فعال میوه زرشک بی‌دانه دمای 50 درجه سانتی‌گراد و زمان 120 دقیقه بود که در این شرایط بیشترین میزان ترکیبات فنلی (585/725 میلی‌گرم اسید گالیک در 100 میلی‌لیتر عصاره)، آنتوسیانین (208/392 میلی‌گرم در لیتر)، فعالیت آنتی‌اکسیدانی (84/260 درصد) و ویتامین ث ( 1292/56 میلی‌گرم در لیتر) مشاهده شد. نتایج نشان داد این روش می‌تواند برای استخراج ترکیبات زیست فعال در صنعت تولید فراورده‌های طبیعی به کار گرفته شود.
کتایون مهدوی خزاعی؛ سید مهدی جعفری؛ محمد قربانی؛ عباس همتّی کاخکی
چکیده
در این پژوهش، شرایط بهینه استخراج آنتوسیانین‌های گلبرگ زعفران بوسیله‌ی حلال اتانول اسیدی تعیین شد. متغیرهای مستقل شامل نسبت حلال به نمونه (20 تا 80 میلی‌لیتر حلال بر گرم نمونه)، درصد اتانول (75 تا 25 درصد)، دما (25 تا 45 درجه‌ی سانتی‌گراد) و زمان استخراج (8 تا 24 ساعت) بودند. روش سطح پاسخ جهت تعیین شرایط بهینه استخراج با هدف بالاترین میزان ...
بیشتر
در این پژوهش، شرایط بهینه استخراج آنتوسیانین‌های گلبرگ زعفران بوسیله‌ی حلال اتانول اسیدی تعیین شد. متغیرهای مستقل شامل نسبت حلال به نمونه (20 تا 80 میلی‌لیتر حلال بر گرم نمونه)، درصد اتانول (75 تا 25 درصد)، دما (25 تا 45 درجه‌ی سانتی‌گراد) و زمان استخراج (8 تا 24 ساعت) بودند. روش سطح پاسخ جهت تعیین شرایط بهینه استخراج با هدف بالاترین میزان آنتوسیانین (بر مبنای سیانیدین تریگلیکوزید) مورد استفاده قرار گرفت. آزمونها بر مبنای طرح باکس بنکن و چهار متغیر مستقل طراحی شدند. ضرایب واریانس به‌دست آمده نشان داد که اثر دما بر میزان آنتوسیانین استخراج شده نسبت به دیگر عوامل در سطح اطمینان 95 درصد شاخصتر بود. نسبت 20 میلی‌گرم بر لیترحلال به نمونه، اتانول 25/02 درصد، دمای 25/825 درجه سانتی‌گراد و زمان استخراج 24 ساعت به عنوان شرایط بهینه استخراج تعیین شدند. در شرایط بهینه، مقدار1609/11 میلی‌گرم آنتوسیانین به ازای هر لیتر عصاره گلبرگ زعفران استحصال شد. معادلهی درجه دوم کاسته شده بیانگر اثر مستقل متغیرهای فرآیند در استخراج آنتوسیانین از عصارهی گلبرگ زعفران بود.
امیر پورفرزاد؛ محمد حسین حداد خداپرست؛ محمدباقر حبیبی نجفی؛ محمد حسن زاده خیاط
چکیده
فروکتان به علت دارابودن ویژگی‌های مفید تغذیه‌ا یو عملکردی به طور گسترده‌ای در جهان مورداستفاده می‌باشد. گیاه سریش از جمله گیاهانی می‌باشد که از دیر باز در امور صنعتی و طب سنتی استفاده می‌شده و یکی از منابع ارزشمند فروکتان به شمار می‌رود.اما همچنان اطلاعات کمی در مورد نحوه استخراج فروکتان ازاین گیاه، موجوداست. استخراج به کمک امواج ...
بیشتر
فروکتان به علت دارابودن ویژگی‌های مفید تغذیه‌ا یو عملکردی به طور گسترده‌ای در جهان مورداستفاده می‌باشد. گیاه سریش از جمله گیاهانی می‌باشد که از دیر باز در امور صنعتی و طب سنتی استفاده می‌شده و یکی از منابع ارزشمند فروکتان به شمار می‌رود.اما همچنان اطلاعات کمی در مورد نحوه استخراج فروکتان ازاین گیاه، موجوداست. استخراج به کمک امواج فراصوت یکی از مهم‌ترین روش‌های استحصال ترکیبات ارزشمند از منابع گیاهی است و درمقیاس صنعتی و آزمایشگاهی قابل اجرا می‌باشد. دراین تحقیق از طرح باکس بنکن به منظور بررسی تأثیر زمان (5-40 دقیقه)، دمای استخراج (30-70 درجه سانتی‌گراد) و شدت صوت (20-100 درصد) بر راندمان استخراج فروکتان از سریش و بهینه‌سازی فرایند استخراج با استفاده از امواج فراصوت استفاده گردید. برای توصیف بازده استخراج از یک مدل درجه دوم استفاده و کارایی آن مورد تائید قرار گرفت. سپس، مدل به دست آمده جهت یافت نشرایط بهینه اثر متقابل فاکتورها و برآورد بهترین شرایط فرایند با بیشترین بازده استخراج استفاده گردید. نتایج نشان داد در صورتی که زمان استخراج 29/31 دقیقه، دمای استخراج 60 درجه سانتی‌گراد و شدت صوت 80/04 درصد باشد، بیشترین بازده استخراج حاصل می‌گردد.
